آثار باستانی قوم ثمود (قرآن)در آیات قرآن به باقی ماندن خانه‌های قوم ثمود تا زمان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله اشاره شده است. ۱ - بقایای قوم ثمودبقايايى از خانه‌هاى ثموديان تا عصر پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله و امكان مشاهده آنها براى مردم: «وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَى ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحًا ... • فَتِلْكَ بُيُوتُهُمْ خَاوِيَةً ...؛ما به سوى ثمود، برادرشان صالح را فرستاديم ... اين خانه‌هاى آنهاست درحالى كه بخاطر ظلم و ستمشان فرو ريخته....» با توجه به اینکه کلمه «تلک» برای اشاره به مشارالیه محسوس و مشهود وضع شده است، به کارگیری آن نشان می‌دهد که آثار شهر ثمودیان تا زمان پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم باقی مانده و قابل مشاهده بوده است. ۲. «وَكَمْ أَهْلَكْنَا مِن قَرْيَةٍ بَطِرَتْ مَعِيشَتَهَا فَتِلْكَ مَسَاكِنُهُمْ لَمْ تُسْكَن مِّن بَعْدِهِمْ إِلَّا قَلِيلًا وَكُنَّا نَحْنُ الْوَارِثِينَ؛و چه بسيار از شهرها و آباديهايى را كه بر اثر فزونى نعمت، مست و مغرور شده بودند هلاك كرديم! اين خانه‌هاى آنهاست كه ويران شده، و بعد از آنان جز مدت كمى، كسى در آن سكونت نكرد؛ و تنها ما وارث آنان بوديم.» «تلک» اشاره به دیار قوم ثمود و... دارد که مردم جزیرة العرب با آنها آشنا بوده‌اند. ۳. «وَعَادًا وَثَمُودَ وَقَد تَّبَيَّنَ لَكُم مِّن مَّسَاكِنِهِمْ ...؛ما قوم عاد و ثمود را نيز (به سبب اعمالشان هلاك كرديم)، و خانه‌هاى ويران شده آنان براى شما آشكار است....» ۲ - عبرت از آثار قوم ثمودخانههاى خراب شده ثمود، مايه عبرت براى بينندگان آن: «وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَى ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحًا ... • فَتِلْكَ بُيُوتُهُمْ خَاوِيَةً بِمَا ظَلَمُوا إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً لِّقَوْمٍ يَعْلَمُونَ؛ما به سوى ثمود، برادرشان صالح رافرستاديم ... اين خانه‌هاى آنهاست درحالى كه بخاطر ظلم و ستمشان فرو ريخته؛ و در اين نشانه روشنى است براى كسانى كه آگاهند.» مقصود از «لایة لقوم یعلمون»، عبرت و پند گرفتن از خانه‌های خراب شده ثمود برای بینندگان آن است. ۳ - عناوین مرتبطتاریخ قوم ثمود (قرآن). ۴ - پانویس۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۹، ص۳۸۵، برگرفته از مقاله «آثار باستانی ثمود». |